Τι είναι το θέατρο-φόρουμ;
Το θέατρο-φόρουμ είναι η πιο γνωστή από τις τεχνικές Θεάτρου του Καταπιεσμένου, το οποίο δημιούργησε τη δεκαετία του 1960 ο Augusto Boal, αρχικά στη Βραζιλία και αργότερα στην Ευρώπη. (Το εξαντλημένο βιβλίο του Boal «Το θέατρο του καταπιεσμένου» σε pdf.) Ο Boal μετατρέπει το θέατρο σε βιωμένο μέσο κοινωνικής και πολιτικής αλλαγής: το κοινό γίνεται ενεργό, αλλάζει τον ρου του σεναρίου, επαναδιαπραγματεύεται την κατάσταση και αναζητά ενεργά διεξόδους.
Στα εργαστήρια θεάτρου-φόρουμ που οργανώνουμε, οι συμμετέχοντες παίζουν όλους τους ρόλους: και του κοινού και των ηθοποιών. Εκείνοι αποφασίζουν ποιες καταστάσεις θα δραματοποιήσουν και θα επαναδιαπραγματευτούν. Μοιράζουν μεταξύ τους τους ρόλους, παίζουν τις ιστορίες τους μπροστά στην υπόλοιπη ομάδα, αναζητούν μαζί εναλλακτικές και διεξόδους, πειραματίζονται παίζοντας.
Το θέατρο-φόρουμ γίνεται μέθοδος αυτομόρφωσης.
Trappes, 2013
Θέατρο-φόρουμ με το Συμβούλιο των Νέων του Δήμου του 19ου διαμερίσματος και μαθητές λυκείου.
Παρίσι, 2012.
Πώς εκτυλίσσεται ένα εργαστήριο θέατρο-φόρουμ;
Δεν χρειάζονται υποκριτικές ικανότητες για να συμμετέχει κανείς σε θέατρο-φόρουμ. Δεν χρειάζεται καν να του αρέσει το θέατρο. Οι ρόλοι που παίζονται είναι κοινωνικοί, σαν αυτούς που όλοι παίζουμε καθημερινά.
Κάθε εργαστήριο ξεκινά με ομαδικά και συνεργατικά παιχνίδια: κάνουμε γνωριμία παίζοντας, βάζουμε σε λειτουργία το σώμα, τις αισθήσεις, τα συναισθήματά μας, αρχίζουμε να εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον.
Η ομάδα χωρίζεται σε μικρότερες ομάδες 3 ή 4 ατόμων. Κάθε υποομάδα ανταλλάσσει βιώματα και εμπειρίες σχετικά με το ζήτημα που αρχικά έχει τεθεί. Το υλικό αυτό στη συνέχεια δραματοποιείται και γίνεται μια σύντομη θεατρική σκηνή η οποία εκθέτει ένα ζήτημα, μια σύγκρουση.
Κάθε σκηνή παίζεται μπροστά στην υπόλοιπη ομάδα. Τότε αρχίζει το φόρουμ.
Όποιος το επιθυμεί, παίρνει τη θέση του ρόλου που θεωρεί ότι μπορεί να αλλάξει την κατάσταση. Μόλις όμως ένας ρόλος μετατοπιστεί, μετατοπίζονται και οι υπόλοιποι. Η ομάδα παίζει όσο το δυνατόν περισσότερες εναλλακτικές ακολουθούμενες από τις συνέπειές τους.
Ένας απολογισμός σε πρώτο πρόσωπο κλείνει κάθε εργαστήριο: Τι κατάλαβα; Τι έμαθα; Τι προτείνω; Ή: Είμαι σίγουρος/η ότι… Έχω αμφιβολίες για το ότι…
Στο τέλος της πορείας, η ομάδα μπορεί αν θέλει να οργανώσει ένα δημόσιο θέατρο-φόρουμ, ανοιχτό σε ευρύτερο κοινό, με βάση τις ιστορίες που θα έχουν δουλευτεί στα εργαστήρια.
Το θέατρο-φόρουμ, μέθοδος αυτομόρφωσης
Εγώ και οι άλλοι στη δουλειά. Αναστοχασμός επαγγελματικών πρακτικών με τη μέθοδο του θεάτρου-φόρουμ. Προς τη δημιουργία νέων δυναμικών.